Bijna een jaar geleden is het, dat ik dit schreef. Diep in de echte lockdown van vorig jaar maart, met avondklokken en al. Dit schrijfsel raakt voor mij veel andere dingen aan. De wereld is veranderd in het jaar dat volgde. Vragen naar iemands medische gegevens is ineens heel normaal geworden, daarop selecteren ook. Mensen drijven verder uit elkaar. Bij het schrijven, toen, voelde ik frustratie over de vage plek die doula’s hebben in het veld van de geboortezorg. Een jaar later is dat nog steeds zo. Nog steeds zijn sommige ziekenhuizen gesloten voor doula’s of worden zij gelijkgesteld met moeders of vriendinnen (een artikel hierover brandt al heel lang in mijn pen):
Dan komt de dag dat het echt zo is. Voor het eerst in de 10 jaar dat ik doula ben lijken twee van “mijn” vrouwen tegelijk te gaan bevallen. De dag waarvan ik altijd hoop dat ze nooit komt.
Ik ben bij de ene aanstaande mama om haar te masseren en haar lichaam verder uit te nodigen om te gaan baren als de andere vrouw belt. Ze kan niet meer met me praten. De weeën razen snel achterelkaar door haar heen. Ze kennen elkaar goed, deze twee vrouwen, en appen elkaar vaak. Misschien was dat de goden verzoeken…
Terwijl ik naar de moeder met krachtige weeën rijd bel ik met mijn backup of ze klaar staat mocht ze nodig zijn. (Hulde aan de backups in doula land).
Terwijl het snel donker wordt is er het ritme van het baren. Dat ritme wat altijd alles intens opeist van iedereen. Op mijn mobiel zie ik appjes van mijn backup voorbij komen. Dank je wel, lieve Gwen, dat ik ontspannen kon zijn op de plek waar ik was. Ik zie een reeks appjes van mijn dochter die voor haar oma zorgt, mijn moeder, die plotseling twee dagen eerder onwel werd, nu 2 weken 24/7 zorg nodig heeft en thuis bij ons op bed ligt. Je bent nooit alleen doula, je hele gezin doet mee, is geboortewerker, als zij plotseling inspringen en dingen moeten overnemen.
De verloskundige die deze nacht dienst heeft is ook zwanger. Ik ken haar goed. Bij de geboorte van haar eigen eerste kind was ik haar doula en mag dat nu weer zijn bij haar tweede bevalling. Het voelt intiem, bekend en vertrouwd om met haar in de nacht samen deze geboorte te begeleiden. Natuurlijk mag ze van mij niet de volle emmers water sjouwen… “Hoe lang nog?”, zucht de barende oervrouw. Terwijl ze glimlachend, lief en geliefd, rauw en vrij, haar eerste kind baart zien we haar moeder worden. Er was nooit een meer stralende papa en de wereld zucht en lacht.
Er was de donkere rit over verlaten wegen. Er was de afgesloten snelweg en geen enkele auto of mens, want avondklok. Naar een andere plek en een ander huis om weer in een volgend ritme mee te bewegen. Gelukkig wonen ze vlak bij elkaar. Het wordt langzaam licht. De vogels fluiten. Ook zij zucht, beweegt, ademt, lacht en huilt. Wat is ze mooi en wat zijn ze zacht en oneindig lief samen, deze papa en mama.
Er is een onverwachte wending en er is de autorit naar het ziekenhuis. Het is fijn om te zien dat ze in het ziekenhuis hun best doen om snel te reageren op haar vragen. Van boven haar mondkapje kijkt de verpleegkundige mij aan. Haar ogen staan onzeker. Ze gaat vragen of ik mag blijven maar het is niet zeker. Als de klinisch verloskundige binnenkomt kijkt hij mij niet aan… Ik weet het al, ik weet wat er komt, ik zie het aan hem. Als hij zijn woorden uitspreekt vraag ik me af of hij zelf ook hoort hoe raar ze klinken. Het lijkt alsof hij een vreemde taal spreekt die alleen hij, als enige in de kamer, verstaat. Ik kan niet eens boos zijn. Tussen de weeën door vraagt de moeder of ik dan in ieder geval mag blijven totdat de medische handelingen zijn verricht. Dat mag. Daarna moet ik gaan “want we hebben tenslotte corona regels waar we ons aan moeten houden”. Wij, de papa, mama en ik, zijn alleen maar zacht en houden met tranen in onze ogen elkaar vast. De verpleegkundige kijkt stil toe. Als ik deze krachtige vrouw, die haar tweede kind aan het baren is, de verloskundige hoor bedanken dat ik “zolang” mocht blijven omdat ze dat zo fijn vond, bereikt de absurditeit van de situatie in mij een hoogtepunt. Na 9 uur heel dicht bij deze bijzondere ouders te zijn geweest waarvan de laatste 1,5 uur in de ziekenhuiskamer ga ik weg. De baby is er nog niet. Nóóit ga ik weg voor de baby geboren is. Nooit. Het heeft een jaar geduurd maar ook mij hebben de coronamaatregelen ingehaald.
Op de parkeerplaats van het ziekenhuis bel ik Joyce. Ik ben dan 35 uur wakker en schreeuw mijn frustratie eruit bij haar. Voor ik wegrijd naar huis beantwoord ik wat appjes en zucht. En zucht nog eens. Ik app Jennifer, die slaapt door het tijdverschil met Amerika. Het is een uur rijden en ik ben moe. Weer bel ik Joyce. Alsof we een stilzwijgende afspraak hebben praten we over gewone dingen, in een uiterste poging het leven normaal te houden. Ze weet dat ik weet dat ze me wakker houdt en dat ik weet dat we expres praten over de normaalheid van het leven terwijl de storm raast onder de oppervlakte.
Na 4 uur krijg ik een appje van papa dat het een keizersnede wordt.. en even later een foto van 2 heel gelukkige mensen en 1 klein nieuw mensje. Ik probeer te slapen terwijl het bliksemt achter mijn ogen. Het is World Doula Week en een van de slogans is “Doulas Find A Way”…. Deze doula vandaag even niet.
3 dagen later schrijf ik een mail naar de verlosafdeling van het betreffende ziekenhuis. Het kan niet zo zijn dat het afhankelijk is van de plaats waar je woont wie er bij je bevalling aanwezig mag zijn. 3 minuten na verzenden word ik gebeld. In een overleg werd daarna besloten dat doulas weer welkom waren. Ik weet niet hoe dat op dit moment is. Veel ziekenhuizen zijn weer open. Een aantal zijn nog steeds gesloten voor doulas. Ik heb het voordeel gehad vooral veel thuisbevallingen te begeleiden het afgelopen jaar en een enkele keer, als zwaar bevochten uitzondering, een bevalling in een ziekenhuis dat eigenlijk gesloten was. Hef ze op die maatregel, het is nodig.